Bielska Orkiestra Cavatina. Zrodziła się z potrzeby bielskich melomanów. To jej trzeci koncert. Młodzi muzycy, w większości absolwenci bielskiej szkoły muzycznej, ale także renomowanych akademii muzycznych w kraju i za granicą tworzą niepowtarzalną mieszankę dojrzałości artystycznej, którą zademonstrowali nam w dwu poprzednich koncertach, ale także kontrolowanych emocji, zaangażowania i znajomości stylu utworu, który wykonują.

To doskonały melanż elementów muzycznych, które dopiero razem tworzą dzieło muzyczne. Dzisiaj zespół zademonstruje swe możliwości w składzie powiększonym o instrumenty dęte, a więc usłyszymy klasyczną mozartowską orkiestrę symfoniczną, a w ostatnim utworze Bielska Orkiestra Cavatina przeniesie nas w muzyczny świat francuskiego impresjonizmu.

Agata Piątek ukończyła z wyróżnieniem Akademię Muzyczną w Katowicach, w klasie klarnetu prof. AM dr hab. Arkadiusza Adamskiego. Została uhonorowana medalem Primus Inter Pares dla najlepszego absolwenta roku. Jest laureatką ponad 30 konkursów ogólnopolskich i międzynarodowych, m.in. zwyciężczynią Międzynarodowego Konkursu Muzycznego im. Michała Spisaka w Dąbrowie Górniczej. Była także półfinalistką Międzynarodowego Konkursu „Praska Wiosna” w Pradze oraz Międzynarodowego Konkursu Klarnetowego w Gandawie. 

Koncertowała w wielu renomowanych miejscach, m.in. w nowojorskiej Carnegie Hall. Jako solistka zadebiutowała w 2014 roku z Narodową Orkiestrą Symfoniczną Polskiego Radia w Katowicach. Brała udział w wielu międzynarodowych festiwalach, m.in. Morningside Music Bridge w Calgary.

Wzięła również udział w nagraniu płyty z utworem „Concerto grosso nr 2” na 5 klarnetów i orkiestrę Krzysztofa Pendereckiego. 

Jest laureatką XII edycji programu stypendialnego Młoda Polska. Od 2021 roku jest pierwszą klarnecistką Filharmonii Śląskiej, a od 2022 jest wykładowcą w klasie klarnetu Akademii Muzycznej w Katowicach.

Radosław Droń – dyrygent. Jeden z najmłodszych i bardzo obiecujących dyrygentów polskich. Ukończył PSM II stopnia im. St. Moniuszki w Jeleniej Górze w klasie skrzypiec. Jest absolwentem studiów dyrygenckich w Akademii Muzycznej im. Karola Lipińskiego we Wrocławiu. Jako skrzypek uczestniczył w warsztatach orkiestrowych w Cottbus w Niemczech (2008) oraz w projekcie „Eurochestries” w Pons we Francji (2011).

Jako dyrygent doskonalił swe umiejętności podczas kursów dyrygenckich prowadzonych przez prof. Rafała Jacka Delektę oraz prof. Tadeusza Strugałę w Akademii Muzycznej w Krakowie, oraz podczas Mistrzowskiego Kursu Dyrygenckiego we wrocławskiej Akademii prowadzonego przez Gabriela Chmurę. W kolejnym 2016 roku poprowadził koncert dyplomowy w Narodowym Forum Muzyki we Wrocławiu z udziałem Orkiestry NFM Filharmonii Wrocławskiej. W sezonie 2017/2018 pełnił funkcję dyrygenta-rezydenta oraz asystenta I dyrygenta Bartosza Żurakowskiego w Filharmonii Sudeckiej w Wałbrzychu. W czerwcu 2018 roku współpracował, jako asystent, z Jerzym Maksymiukiem. W sezonie 2018/2019 współpracował z Adamem Klockiem. W ramach programu Instytutu Muzyki i Tańca „Dyrygent-rezydent” współpracuje z Toruńską Orkiestrą Symfoniczną. Koncertował z wieloma polskimi orkiestrami, a także z Sound Factory Orchestra i Polską Orkiestrą Lekarzy. Wraz ze skrzypkiem Jackiem Marcinówem jest założycielem młodzieżowej orkiestry kameralnej Orchestre Chevalier de Saint-George de Pologne, z którą na przełomie lat 2017 i 2018 odbył tournée po Francji.

PROGRAM KONCERTU

Symfonia nr 40 g-moll (KV 550) – zwana Wielką. To jedna z trzech wielkich symfonii Wolfganga Amadeusza Mozarta skomponowana w 1788 roku. Jest również jedną z dwóch symfonii Mozarta skomponowanych w tonacji molowej. Melomani i krytycy muzyczni z całego świata stawiają ją za wzór klasycznej symfonii, wymieniając tę właśnie symfonię na pierwszym miejscu, jako najpiękniejszą i najczęściej pojawiającą się na estradach. Czterdziesta Symfonia Mozarta jest w przeciwieństwie do poprzednich dzieł symfonicznych skomponowana w zupełnie innym tonie i atmosferze. Słynny pierwszy motyw stał się niemal tak legendarny, jak motyw piątej symfonii Beethovena. Prawdopodobnie wczesna śmierć jego ukochanej córki i względna niepopularność, z jaką kompozytor spotykał się w tym okresie swego życia, przyczyniły się do stworzenia tej niespokojnej i chwilami tragicznie brzmiącej symfonii. Dziś cieszy się ogromną popularnością. Jest zdecydowanie najczęściej wykonywanym utworem kompozytora, a nawet jednym z najbardziej uznanych dzieł powszechnej muzyki klasycznej. Od czasu jej powstania nigdy nie przestała uwodzić swym pięknem melomanów i muzyków.

Części:

1. Molto allegro,

2.Andante,

3.Menuetto – Trio,

4. Allegro assai,

Czas trwania:  29 min.

Aaron Copland – koncert na klarnet i orkiestrę smyczkową. Utwór ten jest napisany w bardzo nietypowej formie. Jest dwuczęściowy, a obie części połączone są ze sobą kadencją klarnetu. Część pierwsza napisana w formie ABA, jest powolna i ekspresyjna, pełna słodko-gorzkiego liryzmu. Kadencja nie tylko daje soliście możliwość popisania się wirtuozerią, ale także wprowadza wiele melodyjnych latynoamerykańskich tematów jazzowych, które dominują w części drugiej. Ogólna forma części końcowej to wolne rondo z kilkoma rozwijającymi się tematami pobocznymi.

Czas trwania: 17:30 min.

Maurice Ravel –Nagrobek Couperina (fr. Le Tombeau de Couperin) – pierwotnie utwór ten kompozytor stworzył na fortepian solo, w formie suity. Skomponował ją w 1917 roku. Utwór powstał w hołdzie dla twórczości wielkiego francuskiego kompozytora i klawesynisty Couperina na fali modnego wówczas nawrotu do francuskiej muzyki XVIII wieku. Będąc mistrzem pastiszu muzycznego, Ravel nie napisał tego utworu w stylu Couperina, zachował jednak formę suity i charakter melodii, typowe dla twórczości Couperina. „Nagrobek Couperina” w wersji fortepianowej składa się z sześciu części: Prélude, Fugue, Forlane, Rigaudon, Menuet, Toccata. Każda z nich dedykowana jest jednemu z poległych podczas I wojny światowej przyjaciół Ravela. Dlatego nostalgiczny nastrój tych miniatur, przeplatanych wprawdzie pogodnymi akcentami, ogólnie ma bardzo emocjonalny wydźwięk. W 1919 roku Ravel, mistrz instrumentacji, dokonał transkrypcji dzieła na orkiestrę, odrzucając w niej dwie części, fugę i toccatę, i zmieniając ich kolejność. W tej postaci wysłuchamy tego utworu dzisiaj.

Części:

Prelude, Preludium, praeambulum – instrumentalna forma muzyczna, która zazwyczaj była wstępem do większego dzieła muzycznego.

Forlane – to żywy taniec włoski, modny na początku XVII wieku w Wenecji, potem trafił do Francji, gdzie jego rytmy i melodie chętnie wprowadzali do swych dzieł kompozytorzy oper i baletów.

Menuet – francuski taniec ludowy, który stał się z czasem tańcem dworskim. Największą popularność zdobył na dworze Ludwika XIV. W epoce klasycznej stał się jedną z części formy cyklu sonatowego.

Toccata – (z języka włoskiego toccare – uderzać) – forma muzyczna powstała w XVI wieku, szczególnie popularna w okresie baroku. W XIX i XX wieku rola toccaty zmalała, czasem pojawiała się w utworach cyklicznych np. w symfoniach S. Prokofiewa. 

Czas trwania: 17:40 min.

Wolfgang Amadeusz Mozart (1759-1791) – Urodził się w Salzburgu. Był siódmym dzieckiem niemieckiego kompozytora Leopolda Mozarta. Na chrzcie nadano mu imiona: Joannes Chrysostomus Wolfgangus Theophilus. Przez większość życia kompozytor posługiwał się jednak imionami Wolfgang Amadé. Miał starszą o pięć lat siostrę Marię Annę, która także przejawiała uzdolnienia muzyczne. Razem z nią, kiedy miała 11 lat, mały Wolfgang grywał duety klawesynowe na zasłoniętej jedwabistym materiałem klawiaturze. Ojciec – Leopold Mozart – woził ich po całej Europie. Niestety podróże te, bardzo wyczerpujące dla młodego Amadeusza powodowały, że coraz częściej zapadał na zdrowiu. Niemniej dawały mu również okazję poznawania świata muzycznego ówczesnej Europy. Papież podziwiał geniusz młodego twórcy i nadał mu tytuł Kawalera Orderu Złotej Ostrogi. Lata 1779 i 1780 Mozart spędził w Salzburgu. W 1781 roku na stałe zamieszkał w Wiedniu. W 1782 Wolfgang ożenił się ze śpiewaczką Konstancją Weber. W trakcie trwającego dziewięć lat małżeństwa Konstancja powiła szóstkę dzieci, z której przeżyła tylko dwójka. W 1782 r. zakończył pracę na nad operą Uprowadzenie z Seraju, która po wiedeńskiej premierze przyniosła kompozytorowi sławę i wielką popularność wśród wiedeńskich elit. Od tamtej pory Wiedeń opuszczał tylko sporadycznie. Do dzisiaj można zwiedzać jeden z jego apartamentów przy Domgasse 5, położony w pobliżu katedry Św. Szczepana. W domu tym Mozart skomponował w 1786 Wesele Figara. Śmierć przerwała pracę Mozarta nad mszą żałobną Requiem. Na prośbę żony Mozarta dzieło to dokończyli jego znajomi kompozytorzy, Joseph Eybler i Franz Xaver Süssmayr. W rękopisie Mozarta ostatnie nuty postawione jego ręką przypadają na 8 takt partii wokalnych Lacrimosa. Mozart nie miał trudnego życia. Często otrzymywał wysokie wynagrodzenie za swe dzieła i gdy już posiadał pieniądze, to trwonił je, prowadząc ekstrawagancki styl życia. Świadczyło to jednak nie o jego próżności, lecz o chęci aktywnego zaistnienia w wiedeńskim świecie muzyków, co miało przynosić mu w efekcie dodatkowe dochody. Zmarł nagle we własnym domu około godz. 1.00 w nocy 5 grudnia 1791 roku. Sophie Weber, siostra Konstancji, wspominała: „Nie jestem w stanie opisać bezgraniczną niedolę Konstancji, która rzuciła się na kolana i błagała Wszechmogącego o uratowanie go”.

Aaron Copland (1900-1990) – Urodził się w Nowym Jorku w rodzinie imigrantów żydowskich z Litwy. Mając 15 lat postanawia zostać muzykiem. W styczniu 1925 zadebiutował jako kompozytor prawykonaniem Symphony for Organ and Orchestra (solistką była prof. Boulanger). W 1925 otrzymał kilkuletnie stypendium Guggenheima, które umożliwiło mu zajęcie się wyłącznie kompozycją. W latach 1928-31 wspólnie z Rogerem Sessionsem organizował koncerty współczesnej muzyki amerykańskiej, tzw. Copland-Sessions Concerts. Był też dyrygentem American Festival of Contemporary Music w Yaddo w ciągu pierwszych dwóch lat istnienia tej instytucji. Przez 8 lat zajmował stanowisko prezesa Związku Kompozytorów Amerykańskich. W jego utworach słychać wpływy jazzu, folkloru amerykańskiego i meksykańskiego. Obok kompozycji klasycznych – baletów, koncertów, oper i symfonii – tworzył muzykę filmową. Zajmował się także działalnością polityczną. Popierał Partię Komunistyczną USA, co spowodowało podjęcie przeciw niemu śledztwa przez FBI w latach ataków na kulturę i intelektualistów amerykańskich. Sam Copland porzucił komunizm, kiedy dowiedział się o prześladowaniach w ZSRR rosyjskiego kompozytora, Dmitrija Szostakowicza. Wówczas, przerażony funkcjonowaniem sowieckiego systemu, zaczął popierać Demokratów. Copland jest powszechnie uznawany za prekursora i ojca współczesnej amerykańskiej muzyki poważnej. Przez długie lata był najpopularniejszym kompozytorem muzyki poważnej w Ameryce. Powstała w 1946 r. III Symfonia Coplanda została okrzyknięta najwybitniejszym amerykańskim dziełem symfonicznym.

Maurice Ravel (1875-1937) – Pochodził z kulturowo mieszanej rodziny. Jego ojciec miał szwajcarskie pochodzenie, a matka była Baskijką. Uwrażliwiło go to na kultury narodowe i regionalne. W twórczości Ravela można znaleźć inspiracje muzyką hiszpańską w Rapsodii hiszpańskiej czy operze Godzina hiszpańska oraz orientalną w Szeherezadzie. W jego muzyce zdarzają się wyraźne nawiązania do Potężnej Gromadki: Taniec wojenny zamykający I suitę Dafnis i Chloe przypomina Taniec kurcząt w skorupkach z Obrazków z wystawy, wcześniej w balecie pojawia się reminiscencja Tańców połowieckich z Kniazia Igora Borodina. Ravela, podobnie jak Debussy’ego, zafascynowała oryginalność muzyki rosyjskiej, która w początkach XX wieku była niezwykle popularna wśród paryskiej publiczności. Odbył studia w Konserwatorium Paryskim w latach 1889–1895 i ponownie w 1897–1905. W początkowym okresie twórczości pozostawał pod wpływem romantyków, w szczególności Emmanuela Chabriera oraz modernisty Erika Satie, których poznał osobiście. W późniejszych latach był pionierem impresjonizmu, a jednocześnie rywalem Claude’a Debussy’ego w pierwszeństwie do miana prekursora tego stylu w muzyce. W powojennym (po I wojnie światowej) okresie twórczości zbliża się do neoklasycyzmu.