Wielkanocne pasje z Ianem Bostridgem i Capella Cracoviensis


Kolejne spotkanie z cyklu Cavatina Hall Essentials za nami! Capella Cracoviensis wraz z zaproszonym Ianem Bostridgem. 24 marca kontynuowali rozpoczętą przez Cavatina Hall serię. Tym razem propozycja obejmowała „Pasję św. Jana” autorstwa samego Jana Sebastiana Bacha.

Ian Bostridge w roli Ewangelisty

Spotkanie otworzyła inwokacja chóru w wykonaniu Capella Cracoviensis, którą dyrygował sam Jan Tomasz Adamus. Podczas początkowej partii dołączył również w roli Ewangelisty, a tym samym narratora, Ian Bostridge. Angielski śpiewak posługujący się tenorem pokazał, że jego wypracowany i dość charakterystyczny styl został wybrany nie bez powodu. Rola Ewangelisty w Pasji św. Jana napisana przez Jana Sebastiana Bacha należy do jednych z najtrudniejszych barokowych wokaliz. Śpiewak poradził sobie znakomicie.

Jan Sebastian Bach napisał Pasję św. Jana z okazji nadchodzącego Wielkiego Piątku. Wtedy też w wielu religiach funkcjonuje post oraz przygotowanie do męczeńskiej śmierci Jezusa. Pierwsza część kompozycji opowiada o wydarzeniach od aresztowania Jezusa do wyparcia się Piotra. Z kolei druga – zaczyna się rozprawą u Poncjusza Piłata, następnie historia prowadzi nas przez ukrzyżowanie i śmierć na Golgocie, by zakończyć się zaniesieniem w miejscu pochówku i pogrzebem. Poza wspomnianym Ianem Bostridgem pozostałe partie wokalne wyśpiewali członkowie i członkowie Capella Cracoviensis. Tym samym wcielili się w postacie m.in. Jezusa, Piotra, Piłata oraz odpowiadającemu na wezwania bohaterów – chóru.

Piękno baroku w wersji wykonawstwa historycznego

Jan Tomasz Adamus prowadzi projekt Capella Cracoviensis jako dyrygent i dyrektor artystyczny już od 2008 roku. Jego pomysłem na rozwój chóru kameralnego i orkiestry jest powrót do korzeni. Wykonawstwo historyczne polega na zmianie z reintepretacji dawnej muzyki w nowej formie na badaniu oryginałów i próbie oddania autentyczności utworów zgodnie z ich epoką. Tak też było podczas interpretacji Pasji św. Jana. Arcydzieło kantatowo-oratoryjne przypomina nieco operę w warstwie brzmieniowej, jednak wizualnie jest o wiele skromniejsze, dzięki czemu perfekcyjnie wprowadza i uzupełnia nastrój nadchodzących Świąt Wielkiej Nocy.

Aby oddać muzykę w takiej wersji, jak mogła brzmieć w epoce, muzycy powinni dysponować konkretną wiedzą historyczną, znać sposób jej interpretacji, formy, a nawet znaczeń odpowiednich zapisów nutowych. Dopiero wtedy prezentujący dane dzieło mogą dodać od siebie nieco emocji poprzez intuicję, która im to wskazuje na podstawie zdobytej wiedzy. Ważnym elementem jest też znajomość kontekstu – czyli z jakiego powodu powstałą kompozycja, dla kogo była przeznaczona, jaki warsztat zaprezentował autor, co mówi o niej biografia kompozytora, a także w jakim miejscu docelowo miało odbyć się prawykonanie.

Piękno baroku w wersji wykonawstwa historycznego

Capella Cracoviensis – doświadczenie i pasja

Podczas koncertu można było odczuć, że Capella Cracoviensis ma już spore doświadczenie w występach scenicznych. Dotychczas można było usłyszeć ich na scenach tak prestiżowych miejsc jak: Opéra Royal Versailles, Händel Festspiele Hall, Concertgebouw Amsterdam czy Bachfest Leipzig. To również nie pierwsze zerknięcie chóru i orkiestry z Ianem Bostridgem – zagrali już m.in. podczas Opera Rara w Krakowie, gdzie wykonali kompozycje Ludwiga van Beethovena i Franza Schuberta oraz na kilku koncertach w krakowskim Teatrze Nowa Łaźnia, gdzie zaprezentowali oratorium Raj i Peri autorstwa Roberta Schumanna. Obecnie koncertują wspólnie w różnych miastach Europy.

Muzycy z Capella Cracoviensis korzystają z wielu zapomnianych i dawnych instrumentów takich jak: portratyw (małe organy piszczałkowe), trąbki barokowe, dalzian (prototyp fagotu), historyczne wersje skrzypiec, viola da gamba oraz różnego rodzaju klawesyny. Niektóre z nich można było podziwiać również podczas spotkania na koncercie w Cavatina Hall. I choć sam Jan Sebastian Bach od prawykonania Pasji św. Jana w lipskim kościele w 1724 roku kilkukrotnie eksperymentował z jego formą, ta, którą zaszczycili nas Capella Cracoviensis, Jan Tomasz Adamus i Ian Bostridge, nie tylko podkreśliła podniosły wielkanocny nastrój, lecz także przeniosła nas w wybitny okres baroku.

Capella Cracoviensis – doświadczenie i pasja

Cavatina Hall Essentials – repertuar na kolejne miesiące

To jednak nie wszystko. Kolejne koncerty z cyklu Cavatina Hall Essentials już niebawem!

  • W kwietniu na scenie zagości kanadyjski pianista Jarred Dunn z najpiękniejszymi mazurkami Fryderyka Chopina.
  • W maju NFM Orkiestra Leopoldinum zinterpretuje kompozycje Samuela Barbera i Giuseppe Tartiniego.
  • W czerwcu Stanisław Słowiński wraz z zaproszonymi artystami całego globu pokaże nam muzykę z czterech stron świata.

Do zobaczenia!

Capella Cracoviensis & Ian Bostridge w cyklu Cavatina Hall Essentials

Arie i chorały opowiadające mękę i śmierć Jezusa to temat przewodni spotkania z Capellą Cracoviensis i zaproszonym gościem. Kameralny chór i orkiestra w połączeniu z głosem angielskiego tenora wprowadzą nas w atmosferę Świąt Wielkiej Nocy. Już 24 marca w Cavatina Hall usłyszymy interpretację Pasji według świętego Jana autorstwa Jana Sebastiana Bacha zaaranżowanych na muzykę instrumentów z epoki.

Pasja według świętego Jana autorstwa Jana Sebastiana Bacha

Jan Sebastian Bach to jeden z najoryginalniejszych kompozytorów na przestrzeni dziejów. Niemiecki artysta zapisał się na kartach historii wybitnymi dziełami. Jedną z takich prac jest Pasja według świętego Jana. Pasja kantatowo-oratoryjna to składające się z części wokalnych, instrumentalnych i recytatorskich arcydzieło wyśpiewywane w okresie postnym w kościołach katolickich. Swoją formą nieco przypomina operę, choć pozbawiona jest elementów scenicznych takich jak kostiumy, charakteryzacja aktorów czy scenografia.

Jako kantor Bach był odpowiedzialny za muzyczną część wspólnoty kościelnej. Początkowo nie do końca znajdywał poparcie u wiernych i władz miejskich. W tym czasie zgodnie z wymaganiami na każde niedzielne nabożeństwo przygotowywał nowe kantaty. Prawdopodobnie w tym okresie powstała napisana specjalnie na Święta Wielkiej Nocy Pasja według świętego JanaPrawykonanie miało miejsce w Wielki Piątek w 1724 roku w kościele św. Mikołaja w Lipsku.

Capella Cracoviensis – barokowe aranżacje ikonicznych dzieł

Za tę dwuczęściową pasję w części instrumentalnej odpowiadać będzie Capella Cracoviensis. To założony w 1970 roku przez dyrektora Filharmonii Krakowskiej Jerzego Katlewicza projekt. Początkowo był to chór kameralny połączony z orkiestrą. Po oddaniu inicjatywy w ręce Stanisława Gałońskiego ten projekt artystyczny zmienił program na muzykę dawną. W repertuarze obecne są takie ilustracje jak: średniowieczne utwory, renesansowe polifonie, barokowe pieśni, romantyczne opery oraz prawykonania muzyki klasycznej.

Od 2008 roku dyrektorem naczelnym i artystycznym jest Jan Tomasz Adamus. Organista, dyrygent oraz klawesynista uczył się w szkołach muzycznych w Amsterdamie i Krakowie. To właśnie jego pomysłem był powrót do odgrywania muzyki dawnej na instrumentach z danej epoki. Viola da gamba, harfa, kontrafagot – to tylko kilka z przykładów brzmień.

Capella Cracoviensis ma na swoim koncie wiele prestiżowych współprac, np. z Jakubem Józefem Orlińskim, Paulem Goodwinem, Paulem McCreeshem, Christopem Roussetem czy Giulianem Carmignolem. Ich koncert można było oglądać m.in. w: Händel Festspiele Hall, Concertgebouw Amsterdam, Opéra Royal Versailles, Bachfest Leipzig. Na koncie chóru i orkiestry jest również kilkanaście albumów z muzyką dawną:

  • Made for Opera z 2022 roku z Nadine Sierrą;
  • Vivaldi Stabat Mater z 2022 z Jakubem Józefem Orlińskim;
  • Halka version 1848 z 2021 roku;
  • Pla: Oboe Concerto z Magdaleną Karolak z 2021 roku;
  • Antologia Polifonii Renesansowej z 2020 roku;
  • Adam Jastrzębski et consortes z 2018 roku;
  • Porpora: Germanico In Germania z Nicolą Porporą z 2018 roku;
  • Pergolesi: Adriano in Siria – Sinfonia z 2016 roku;
  • Chorały Gregoriańskie ku czci polskich Świętych z 2002 roku.

Ian Bostridge – arie i chorały z Capellą Cracoviensis

Podczas koncertu w Cavatina Hall do Capelli Cracoviensis dołączy Ian Bostridge. Angielski tenor będzie towarzyszył trzydziestopięcioosobowej orkiestrze oraz dziewiętnastoosobowemu chórowi. Wspólnie odegrają kompozycje Jana Sebastiana Bacha. Ian Bostridge wcieli się w rolę samego ewangelisty, bowiem pasja ta w większości bazuje na Ewangelii św. Jana, jedynie niewielkie fragmenty pochodzą z Ewangelii św. Mateusza. Śpiewacy z Capelli Cracoviensis odegrają rolę pozostałych bohaterów, czyli Jezusa, Piotra, Piłata oraz chóru.

Barokowe pieśni to nieprzypadkowe połączenie Iana Bostridge’a z krakowskim projektem. Pieśniarz od wielu lat pasjonował się śpiewem. Początkowo swoją karierę nakierunkował na pracę naukową z zakresu historii nowożytnej. Jednak po jakimś czasie wykładania na uczelni Corpus Christi College przy University of Cambridge porzucił zawód, by zająć się muzyką dawną. Jak radzi sobie jako śpiewak, dowiemy się już w marcu.

Ian Bostridge – arie i chorały z Capellą Cracoviensis

Cavatina Hall Essentials – niebanalne spojrzenie na muzykę klasyczną

Zainicjowany w grudniu 2023 roku cykl to wyjątkowe spotkania publiczności z oryginalnymi projektami przełamującymi schematy. Śpiewacy z całego świata, wybitni dyrygenci oraz wspaniałe orkiestry to podstawy Cavatina Hall Essentials. Najbliższym koncertem z tego cyklu będzie właśnie projekt Iana Bostridge’a z Capellą Cracoviensis. Już 24 marca w Cavatina Hall odbędzie się ten niepowtarzalny koncert.

Bilety są dostępne na: https://cavatinahall.pl/events/pasja-wg-sw-jana-johann-sebastian-bach-ian-bostrige-capella-cracoviensis/.

Powrót